Skip to content
Tekstbureau Taalkien
  • Welkom
  • Info
  • Diensten
  • Tarieven
  • Contact
  • Taaltips
  • Logboek
  • Search Icon

Tekstbureau Taalkien

Voor het verbeteren van alle soorten Nederlandse teksten

arnolfini-portret
Door een spiegel, in raadselen

Door een spiegel, in raadselen

02/12/2020

Voor de rubriek Kunst die je raakt

Een kunstwerk raakt mij het meest als het meerdere lagen heeft, iets van een mysterie in zich draagt. En één van de mooiste voorbeelden hiervan vind ik het Arnolfini-portret van de Vlaamse schilder Jan van Eyck (1434). Je ziet een man en een vrouw die elkaar een belofte doen, een eed afleggen, of wellicht een huwelijk sluiten. Ze staan in een kleine kamer en zijn omringd door allerlei huiselijke voorwerpen: een paar sloffen, een veger, een bed, een kroonluchter, fruit, een hondje. Aan de wand zijn een rozenkrans en een spiegel met daarboven een inscriptie bevestigd.

Een diepere betekenis?

Zijn dit willekeurige voorwerpen, of hebben ze een diepere betekenis? De schilderkunst van het Vlaanderen van de vijftiende eeuw bevond zich, net als in Italië, op het breukvlak tussen middeleeuwen en renaissance. Symboliek was, ook in niet-religieuze kunstwerken, altijd sterk aanwezig. Het religieuze zien we direct terug in de rozenkrans en de passiescènes in de lijst van de spiegel. Maar ook de huiselijke voorwerpen hebben waarschijnlijk een religieuze betekenis. De kristallen van de rozenkrans en de spiegel kunnen staan voor zuiverheid. De vruchten op de vensterbank en de kist verwijzen naar de staat van onschuld voor de Zondeval. Het hondje symboliseert trouw. Maar wat te denken van de kroonluchter, waarin maar één kaars brandt? Waarom wijst de hand van de man precies naar deze ene kaars? Wat voor plechtigheid vindt hier eigenlijk plaats?

Een mysterieuze spiegel

Het meest intrigerende van dit schilderij is echter de spiegel. Daarin zien we, in het klein, hetzelfde tafereel vanaf de achterzijde gezien. Maar we zien méér: via de spiegel zien we in de deuropening twee figuren staan. Omdat in de inscriptie boven de spiegel staat: Johannes de eyck fuit hic (Jan van Eyck was hier) zou je denken dat een van de twee figuren in de spiegel de schilder zelf is. Maar wie van de twee is hij dan, en wie is die ander? Waarom zou hij zichzelf zo afbeelden? Wat is de betekenis en het doel van dit schilderij? Het is allemaal één groot raadsel.

Ik kan er uren naar kijken, in de hoop iets van het mysterie te doorgronden.


Archief, Columns en verhalen
Arnolfini-portret, Jan van Eyck, kunst die je raakt, religie, renaissance, spiegel, Vlaanderen

Post navigation

VORIGE
De inundatie van Walcheren in foto’s

Reageren is niet mogelijk.

Recente artikelen

  • Door een spiegel, in raadselen
  • De inundatie van Walcheren in foto’s
  • Staan er ook dino’s in de bijbel?
  • Familiegeschiedenis
  • Voorbereiding voor het schrijven
  • Dikke boom
  • Schotse Hooglander

Bibliotheek

  • Archief
  • Columns en verhalen
    • Drenthe
  • Taal en schrijven

bijlagen

  • Algemene voorwaarden
  • Privacy
  • Cookiebeleid

Bedrijfsinformatie

bedrijfsinformatie

© 2021   Tekstbureau Taalkien
Deze website maakt gebruik van cookies voor een optimale gebruikservaring. Door op accepteren of weigeren te klikken kun je kiezen of je akkoord gaat met het gebruik van deze cookies. Meer informatie over de cookies op deze website kun je lezen bij Cookiebeleid.
Cookiebeleid

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Noodzakelijk
Altijd ingeschakeld

Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.

Niet-noodzakelijk

Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.